Αυτοσυνείδηση και παρατήρηση.

Ξέρουμε σήμερα ότι έχουμε δέκα αισθήσεις. Ναι δέκα, πέντε επί πλέον από αυτές που είχαμε ξακαθαρίσει στο παρελθόν ότι έχουμε. Ας πούμε τη ιδιοδεκτική αίσθηση. Επίσης ξέρουμε ότι ορισμένες ικανότητες που έχουμε βελτιώνονται με την κατάλληλη άσκηση. Υποστηρίζουν λοιπόν μερικοί ότι εκτός από αυτές τις δέκα, υπάρχει και μια τουλάχιστον ακόμα, ίσως και δυο, που επιδέχονται εκπαίδευση, για να τις χρησιμοποιήσουμε καλύτερα.

Μια και όμως αυτές οι αισθήσεις δεν έχουν γίνει ακόμα κοινός τόπος στην γλώσσα μας, ούτε είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένες, δεν έχουμε και κατάλληλες λέξεις για να τις περιγράψουμε, κάτι που θα μας δυσκολέψει αρκετά την συνεννόηση.

Πάμε λοιπόν, αν υποθέσουμε ότι παρατηρούμε ένα κάδρο στον τοίχο του σπιτιού μας, ξέρουμε ότι αυτό το κάδρο είναι εκτός του τοίχου, ότι δεν είναι ζωγραφισμένο σε αυτόν. Είναι μια γνώση που έχουμε σχεδόν για ότι βλέπουμε. Δηλαδή αναγνωρίζουμε τα αντικείμενα και την θέση τους στο χώρο. Πρόκειται για μια διαδικασία που γίνεται αυτόματα και κατά κανόνα σχεδόν ακαριαία. Τόσο ακαριαία που σπάνια την συνειδητοποιούμε. Έτσι λοιπόν, το κάδρο που βλέπουμε, έχει μια θέση στην εικόνα που έχουμε για το περιβάλλον και η αναγνώρισή του του προσδίδει κάποια σημασία για την ζωή μας σε μια συγκεκριμένη στιγμή, και όλο αυτό συμβαίνει αυτόματα χωρίς να καθορίσουμε την διαδικασία. Μάλιστα στην συντριπτική πλειοψηφία των αντικειμένων που βλέπουμε δεν γίνεται και κάποια ουσιαστική μορφή αναθεώρησης της σημασίας τους. Όπως έχουν ήδη καταχωρηθεί στην μνήμη μας έτσι μένουν.

Όμως όλα αυτά σημαίνουν λίγο πολύ ότι τελικά, δίνουμε λιγότερη σημασία σε αυτό που βλέπουμε, και πολύ πολύ περισσότερη σε αυτό που ξέρουμε για αυτό ήδη. Εφόσον δε το κάδρο δεν αρχίσει να χορεύει, δεν θα ασχοληθούμε και πολύ συχνά με αυτό που βλέπουμε.

Η όλη διαδικασία είναι πολύ καλή και απαραίτητη για την επιβίωσή μας. Μια και δεν γίνεται να αντιδρούμε αποτελεσματικά στο περιβάλλον μας χωρίς αυτοματισμούς, και αυτοί στηρίζονται σε αναγνώριση του περιβάλλοντος και αυτοματοποιημένη αντίδραση σε αυτό.

Όμως υπάρχει ένα σημαντικό όμως. Όταν ενεργοποιείται η μνήμη που καθορίζει και την αναγνώριση, η επαφή μας με τα γεγονότα που μας συμβαίνουν μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Κάτι που όπως είπαμε είναι θεμιτό για την επιβίωσή μας. Όμως όταν ζούμε μέσα στην μνήμη μας, δεν έχουμε νέες εμπειρίες, και πρακτικά αναλισκόμαστε σε μια ανασκόπηση του παρελθόντος μας. Είναι σαν η μνήμη μας να συνδιαλέγεται με το αντικείμενο της παρατήρησής μας παρά εμείς συνολικά. Δεν υπάρχει λόγος να το δεχθείτε όπως το λέω, που άλλωστε δεν είναι και παρά μια φτωχή προσπάθεια να περιγράψω το γεγονός. Όμως το αφήνουμε στην άκρη μήπως και στο μέλλον μπορέσω καλύτερα να εξηγήσω.

Ας πούμε τώρα ότι δοκιμάζω να αφήσω για λίγο στην άκρη την μνήμη μου και να θέσω σε δεύτερη μοίρα την αναγνώριση του αντικειμένου που βλέπω. Μάλλον να μην δώσω σημασία στην όποια αναγνώριση και να δοκιμάσω να το δω σαν μια ολότελα νέα εικόνα – εμπειρία. Φυσικά η γνώση μου για το αντικείμενο δεν χάνεται, ούτε μιλάω για κάτι που θα πάρει πολύ χρόνο, συχνά δέκατα του δευτερολέπτου. Όμως αν το πιάσω σαν αίσθηση, ναι αίσθηση, τότε μπορώ να έχω την γνώση – αναγνώριση του τι βλέπω, αλλά συγχρόνως να το βλέπω σαν κάτι νέο και άγνωστο. Να το προσέχω σαν αυτό που μου φέρνουν τα αισθητήρια όργανά μου στο νού. Και αυτή η διπλή αντίληψη για το αντικείμενο δεν χάνετε σε μια στιγμή αλλά μπορεί να κρατά για ώρες, φυσικά όχι με το ίδιο αντικείμενο, αλλά με συνεχώς εναλλασσόμενα αντικείμενα που πέφτουν στην αντίληψή μας.

Ένας τέτοιος τρόπος αντίληψης των ερεθισμάτων έχει ένα άμεσο αποτέλεσμα. Εκεί που ζούσα στο παρελθόν, μέσα από την μνήμη, τώρα ζω στο παρόν και ένα κομμάτι του μυαλού μου μου προσφέρει την μνήμη για όπου την χρειάζομαι.

Τώρα λοιπόν με αυτό το νέο τρόπο παρατήρησης έχω την ευχέρεια να έχω περισσότερες νέες εμπειρίες, ακόμα και με στοιχεία του περιβάλλοντος που έχουν χιλοφορεθεί στην ζωή μου, πλέον μπορούν να αποτελούν μια νέα εμπειρία μια και τα παρατηρώ χωρίς την βοήθεια, ή τουλάχιστον χωρίς μόνο την βοήθεια του παρελθόντος.

Μια άμεση επίδραση του τρόπου αυτού της αντίλληψης είναι ότι έχω την αίθσηση ότι βλέπω (ή ακούω ή αισθάνομαι με όποιο αισθητήριο όργανό εστιάζομαι) περισσότερα πράγματα από όσα πριν αποκτήσω αυτή την αντίληψη για τα πράγματα. Μια έμμεση είναι ότι τώρα, καθώς παρατηρώ χωρίς στο βάρος του παρελθόντος έχω την ευχέρεια να δω νέες πτυχές του αντικειμένου που δεν είχα προσέξει πριν. Ένα κάδρο δεν είναι μόνο ένα κάδρο, έχει φωτοσκιάσεις που δεν έχω προσέξει, χρώματα που προσπερνώ, σημαίνουσα σημασία ή ασήμαντη ανάλογα με την προοπτική που δίνω στην εμπειρία, έχει μια συμμετρία και μια αντίθεση με τον υπόλοιπό χώρο, ανασύρει μνήμες, τις οποίες τώρα συνειδητοποιώ ότι έχω από δάφτο (εδώ έχουμε μια πιθανή αντίφαση αφού είπαμε ότι αφήνουμε στην άκρη την μνήμη, αλλά και η μνήμη είναι μια εμπειρία που μπορούμε, αν και κάπως δύσκολα να παρατηρήσουμε με ένα νέο μάτι).

Ακόμα μπορεί να παρατηρήσουμε ότι καθώς εστιάζομαι στο γεγονός που μου συμβαίνει, εν προκειμένω το κάδρο που βλέπω, έχω λιγότερες σκέψεις, ή οι συνειρμοί κοινούντε με μικρότερη ταχύτητα, ή βρίσκω κενά ανάμεσα στις σκέψεις που δεν ήξερα ότι υπήρχαν.

Το ότι έχουμε πολύ περισσότερες εμπειρίες, και λιγότερες σκέψεις, έχει και μια έμμεση συνέπεια ακόμα. Ξαφνικά τα δευτερόλεπτα που χτυπάει το ρολόι έχουν μέσα τους περισσότερες εμπειρίες από όσες είχαν πριν, με τον συνηθισμένο τρόπο εγρήγορσης. Άρα βιώνω μια μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, πολύ μεγαλύτερη, για όσο χρόνο παρατηρώ έτσι. Όσο είμαι χαμένος σε σκέψεις είναι κάπως σαν να μην ζω....

Είναι κάπως σαν να μην υπάρχω.

Και έτσι φτάνουμε στο δεύτερο σημείο που πρέπει να προσέξουμε για να πιάσουμε την νέα αίσθηση, την αυτοσυνείδηση. Δηλαδή την αίσθηση ότι εγώ υπάρχω.

Με αφορμή κάποιες φυλετικές απόψεις (από τις πλέον σοβαρές σαν επιχειρηματολογία)

Άγνωστε εθνικοσοσιαλιστή

Μια και η βιολογία είναι ένα κεντρικό σημείο της φυλετικής ιδεολογίας θα μου επιτρέψεις να σου συστήσω να ασχοληθείς πιο σοβαρά με το θέμα. Ίσως καταλήξεις ότι πρέπει να ανασκευάσεις μερικές θέσεις σου.
Θα σου δώσω ένα δυο παραδείγματα. Οι φυλετικές διαφορές εμφανίζουν (τουλάχιστον μέχρι πριν από μερικές εκατονταετίες) μια συνεχή κατανομή από βορά προς νότο και από ανατολή προς δύση. Δεν υπάρχουν καθορισμένα έθνη με φυλετικά χαρακτηριστικά. Μια πολύ καλή έρευνα πάνω στο θέμα παρουσιάζεται στο βιβλίο "αναθεωρημένη μαύρη Αθηνά" που καταρρίπτει τις δοξασίες της "μαύρης Αθηνάς".

Σε μια ομάδα που έχει σχετικά ομοιογενή φυλετικά χαρακτηριστικά, οι γονιδιακές διαφορές που παρουσιάζει στην δεξαμενή της μπορεί να είναι μεγαλύτερες από αυτές που παρουσιάζουν μέλη της, με μέλη μιας άλλης σχετικά ομοιογενούς φυλετικά ομάδος. Ο λόγος είναι ότι τα χαρακτηριστικά που χαρακτηρίζουμε σαν φυλετικά πχ. το χρώμα του δέρματος, δεν περιγράφουν συνολικά την γενετική δεξαμενή, αλλά μόνο ένα πολύ μικρό μέρος της που αφορά περιβαλλοντολογική προσαρμογή. Η δεξαμενή όμως εμφανίζει πολύ μεγαλύτερη διακύμανση στο σύνολο των βιολογικών χαρακτηριστικών. Έτσι μπορεί να βρεις ιστό-συμβατότητα μεταξύ αράπηδων και λευκών, ενώ δύο παρόμοιων φυλετικών χαρακτηριστικών λευκοί να εμφανίζουν άνισο-συμβατότητα.

Οι γονιδιακές διαφορές ανάμεσα σε ανθρώπους είναι όμως τελικά ελάχιστες, και μιλάμε για όλους τους ανθρώπους όλων των φυλών. Για την ακρίβεια και οι διαφορές μας με τους πιθήκους αλλά και τα περισσότερα θηλαστικά είναι ασήμαντες σαν ποσοστό της πληροφορίας που περιέχει συνολικά η γονιδιακή δεξαμενή του dna. Και για να πάω ένα βήμα πάρα πέρα, οι διαφορές μας με τα περισσότερα ανώτερα ζώα είναι μικρές. Ίσως για αυτό και ο αλτρουισμός μερικές φορές ξεπερνά τα στενά πλαίσια της οικογένειας ή της φυλής και επεκτείνεται σε όλη την ανθρωπότητα ή ακόμα και σε ζώα.
Αντίστοιχα ξέρουμε ότι ζώα μπορεί να εμφανίσουν αυτοθυσία για να προστατεύσουν έμβια όντα άλλου είδους, με πολύ χαρακτηριστική την περίπτωση των σκύλων και των αφεντικών τους. Γενικά η γνώση μας πάνω στον μηχανισμό της αλληλεγγύης είναι σχετικά μικρή. Η κοινωνιοβιολογία είναι μάλλον μια νέα επιστήμη.

Η ανάμειξη των φυλών, εμπεριέχει κάποια πολύ σημαντικά βελτιωτικά στοιχεία για τα είδη. Το πρώτο και πασιφανές είναι ότι αυξάνει την ποικιλομορφία της γενετικής δεξαμενής, άρα δίνει ώθηση στην εξελικτική διαδικασία, αλλά και αυξάνει την αντοχή της ομάδας σε ιογενείς προσβολές.
Το δεύτερο είναι ότι επιτρέπει την ταχεία προσαρμογή σε περιβαλλοντολογικές αλλαγές.
Θα σου δώσω ένα παράδειγμα, η ηλιακή ακτινοβολία ξέρουμε ότι πλέον έχει επιζήμιες επιδράσεις λόγο πιθανά της μείωσης του όζοντος στην ατμόσφαιρα. Για αυτό και συνίσταται να αποφεύγουμε την μακροχρόνια έκθεση στον ήλιο το καλοκαίρι που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Το γεγονός αυτό πριμοδοτεί την εξελικτική αλλαγή προς πλέον σκουρόχρωμα δέρματα, άρα η εισαγωγή ατόμων στην ομάδα που εμφανίζουν αυξημένη μελανίνη μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα στην ταχύτερη προσαρμογή των κατοικούνταν στην εύκρατη ζώνη στο περιβάλλον (ίσως λοιπόν η προώθηση μεταναστών από Αφρική στην Ευρώπη να έχει και κάποια μικρή εξελικτική βάση, ενώ οι πιο λευκοί από μας, ίσως θα πρέπει να μετακινηθούν βορειότερα και να γονιμοποιήσουν τους αρπρούλιακες που στερούνται μελανίνης).

Μπορεί να έχεις ένα κάρο αντιρρήσεις για τις απόψεις που γράφω. Αλλά περισσότερο στις γράφω γιατί εκτίμησα την προσπάθεια που κάνουν μερικοί να αρθρώσουν ένα αξιοπρεπή λόγο πάνω σε φυλετικές θεωρίες και γιατί πιστεύω ότι τα λάθη του εθνικισμού βρίσκονται στην αποδοχή φυλετικών θεωριών για το έθνος. Οπότε αν γίνω αφορμή να διαβάσουν κάποιοι από όλους τους πολίτες καλύτερα πέντε πράγματα στην βιολογία, έστω και αν δεν συμφωνήσουν μαζί μου, ίσως γιατί εγώ δεν τα κατάλαβα καλά, θα είναι κέρδος για όλους μας.