Πέμπτη 29 Μαρτίου 2018

Δεν υπάρχει εναλλακτική - Υπό νέα διεύθυνση λειτουργεί το κατάστημα......

Δεν υπάρχει εναλλακτική. Ήταν το βασικό αφήγημα που στηρίχθηκαν τα τρία μνημόνια. Εκ των υστέρων νομίζω πως αυτό ήταν σε μεγάλο βαθμό αλήθεια, κυρίως γιατί οι τρόικα δεν θα δέχονταν καμιά ουσιαστικά διαφορετική "θεραπεία", καθώς το ζητούμενο για αυτή δεν ήταν κύρια η βελτίωση της Ελληνικής οικονομίας, αλλά η προστασία των εταίρων, σε επίπεδο ιδιωτικών επιχειρήσεων, χωρών, αλλά και πολιτικών επιλογών.

Οκ λοιπόν, δεν υπήρχε εναλλακτική. Μήπως όμως θα ήταν καλύτερα να μην είχαμε την πολιτική αλλαγή και μια κυβέρνηση με κορμό την ν.δ. να διαχειρίζονταν την κρίση; Είχε την τεχνογνωσία και την πρόσβαση στον κρατικό μηχανισμό, ήταν φιλική προς τις πολιτικές επιλογές των εταίρων, ήταν συμπαθής στην Ελληνική αστική τάξη, τα είχε καλά με τα μ.μ.ε. Αντίθετα η κυβέρνηση σύριζα, ήταν κόκκινο πανί και οι υπουργοί της δεν ήξεραν καλά καλά που ήταν τα υπουργεία τους..... Μπάχαλο!

Αλλά ας θυμηθούμε για μια στιγμή κάποιες ταμπέλες που βλέπουμε συχνά σε μαγαζιά.

Υπό νέα διεύθυνση λειτουργεί το κατάστημα......

Η "παλαιά διεύθυνση" της χώρας ήταν αντικειμενικά υπεύθυνη για την καταστροφή. Σε αυτό δεν υπήρχαν και πολλές αμφιβολίες στους πολίτες. Πολύ δύσκολα θα μπορούσε να πείσει τους πολίτες ότι "Δεν υπάρχει εναλλακτική" και πως ήταν σε θέση και είχε την θέληση να βγάλει την χώρα από την κρίση και να βοηθήσει το κοινωνικό σύνολο. Σημειώνω εδώ, ότι η ρητορική της ν.δ. σαν αντιπολίτευση, μου μοιάζει να επικεντρώνεται στο να δείξει πως η παρούσα κυβέρνηση σύριζα-ανελ είναι εξ ίσου κακιά, παρά να δείξει πως αυτοί είναι καλοί και κόπτονται για το κοινωνικό σύνολο, προσωπική βέβαια εκτίμηση.
Έτσι το ερώτημα που είχαν να απαντήσουν οι πολίτες ήταν αν αυτοί που τους κατέστρεψαν θα μπορούσαν να τους σώσουν. Δεν είχε προηγηθεί κάποια κοσμοϊστορική αλλαγή στα κόμματα, αντίθετα το πασόκ και η ν.δ. "τακιμιάσανε" σαν δυο καλοί φίλοι που από παλιά τα είχαν βρει και τσακώνονταν για τα μάτια του κόσμου.
Μέχρι το 2014, κάπου η άποψη αυτή έβρισκε έδαφος, λίγο ο φόβος της αλλαγής, λίγο η συνήθεια να ρίχνω την ψήφο μου όπου και παλιότερα, λίγο τα μ.μ.ε., λίγο κάτι ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι, κουτσοβολεύονταν η φάση. Αλλά έφτασε κάποια στιγμή που, οι τρισκατάρατοι αριστεροί και μάλιστα άθεοι, φαίνονταν ποιο καλή επιλογή από τους προηγούμενους. Και από ότι φαίνεται και οι τροϊκανοί εκτιμούσαν ότι μια αλλαγή ήταν επιβεβλημένοι, έτσι δεν στήριξαν τον Σαμαρά, βλέποντας ότι το χαρτί του ήταν καμένο. Κάτι κακές γλώσσες, λένε πως οι κυβερνήσεις της νουδουπασόκ κατά την διάρκεια της κρίσης, κωλυσιεργούσαν τις αλλαγές που αποδέχονταν, μια και αυτές δεν θα ήταν ευχάριστες στο πελατιακό κράτος που είχαν στήσει εδώ και δεκαετίες, οπότε η τρόικα θεώρησε ότι ήταν προτιμότερη μια κυβέρνηση χωρίς βαρίδια από το παρελθόν, με ηθικό πλεονέκτημα, που θα της βάζανε τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι. Όπως και έγινε.

Τι θα γίνονταν αν η νουδουπασόκ έμενε στην εξουσία για δυο χρόνια ακόμα; Κανείς δεν μπορεί να κάνει σοβαρές προφητείες για τις ενδεχόμενες εξελίξεις. Έτσι οι κύριοι Στουρνάρας, Regling, Τόμας Βίζερ, που θεωρούν πως η αλλαγή μας φόρτωσε με 86, 100 ή 200 δισ.€, ακόμα και να αδιαφορήσουμε για τα δεδομένα της οικονομίας που διαφωνούν μαζί τους, είναι σε θέση να εκτιμήσουν ποια θα ήταν η στάση των πολιτών για δύο επί πλέον χρόνια διακυβέρνησης του Σαμαρά;

Κάθε αλλαγή έχει δυσκολίες. Η ανικανότητα του σύριζα στην διακυβέρνηση, συνοδεύονταν και από ανοχή, μια και αυτός θεωρήθηκε λίγος, αλλά οι "άλλοι" ήταν κακοί. Τα ψέματα τα κάναμε γαργάρα, μια και είχαμε ήδη μπουχτίσει από ψέματα. Το ότι εφάρμοσε τις επιλογές της τρόικας, όταν ξυπνήσαμε από την ευφορία της αλλαγής, καταλάβαμε πως ήταν σε μεγάλο βαθμό αναπόφευκτο. Το "Δεν υπάρχει εναλλακτική" από μια κυβέρνηση που δεν ευθύνεται για την καταστροφή, που δεν έχει κομματικό κράτος, που διαφωνεί με την οικονομική πολιτική που αναγκαστικά εφαρμόζει, που δεν βαρύνεται με σκάνδαλα, που φαίνεται να την αντιπαλεύει ακόμα και το δικαστικό σύστημα, το κάνεις ποιο εύκολα αποδεκτό.
Θυμίζω ότι όσο και να κατηγορείται για σκάνδαλα η παρούσα κυβέρνηση, δεν πείθουν οι κατηγορίες. Όχι γιατί οι παρόντες είναι καλά παιδιά, μπορεί να είναι χειρότερα και από τους προηγούμενους. Όμως με όλο το πελατειακό κράτος της νουδουπασόκ, με τα μμε, με τους ξένους, πάνω από το κεφάλι τους δεν υπάρχει δυνατότητα να φάνε τον "αγλέουρα", κάτι ψιλά ίσως. Αν μείνουν άλλα δέκα χρόνια θα έχουν τις προσβάσεις που θα τους επιτρέψουν να φάνε και αυτοί όσα θα ήθελαν.... Τώρα όχι.

Έτσι έχουμε μια αρκετά ήσυχη περίοδο, χωρίς συνεχείς εκλογές, και ο πάτος του πηγαδιού φαίνεται να πλησιάζει, εκεί που το είχαμε για άπατο.
Είναι επίτευγμα του σύριζα;
Δεν νομίζω. Ο σύριζα έτυχε να έχει στην κατάλληλη στιγμή ένα αρχηγό που μπόρεσε να εκμεταλλευτεί τις συγκυρίες. Το ίδιο θα μπορούσε να κάνει και μια άλλη δύναμη, όπως η δημάρ ή το ποτάμι, αν διάβαζαν καλύτερα την περίσταση. Κάποιος όμως έπρεπε να στείλει την νουδουπασόκ στην αντιπολίτευση, επειδή ακριβώς οι συνθήκες το απαιτούσαν.
Και αύριο τι γίνεται;
Το κακό όπως το βλέπω εγώ, είναι πως η εναλλακτική επιλογή έναντι του σύριζα, είναι μια ν.δ. και ένα πασόκ, που διατηρούν το ίδιο ακριβώς στελεχιακό δυναμικό. Αντί η ήττα να αποτελέσει ευκαιρία για ανάδειξη ενός νέου κόμματος ή για κάθαρση από το ύποπτο παρελθόν. Έτσι σήμερα πολλοί φαίνεται να καλοβλέπουν μια αλλαγή με την ν.δ. σαν βασικό κορμό κυβέρνησης. Φοβάμαι ότι και να γίνει κυβέρνηση, την στιγμή που δεν έχει υποστεί μια ουσιαστική κάθαρση, θα αντιμετωπίσει σοβαρά εσωτερικά προβλήματα και η ανοχή του κόσμου θα είναι ελάχιστη.

http://www.freeforum.gr/viewtopic.php?f=12&t=327&p=2074&sid=85ae0038236749e4bd1cc39f9a261693#p2074

Παρασκευή 2 Μαρτίου 2018

Τουλάχιστον 200 δισ. η ζημιά του πρώτου εξαμήνου του 2015

Ο πρώην επικεφαλής του Euroworking Group, Τόμας Βίζερ μας λέει οτι θα ήταν προς όφελος της Ελλάδος μια προληπτική γραμμή στήριξης. Ίσως, εδώ είναι δύσκολη η απάντηση και έχω αμφιβολίες αν η κυβέρνηση επιλέγει σωστά την "καθαρή έξοδο". Όμως θα ήθελα να σταθώ σε εκείνα τα 200 δισ.€, που τελευταία έχουν φτάσει μερικοί να τα θεωρούν αξιόπιστη εκτίμηση. 
Ο Βίζερ ζητά προληπτική γραμμή στήριξης για την Ελλάδα 

«Τουλάχιστον 200 δισ. η ζημιά του πρώτου εξαμήνου του 2015»
 Υποστήριξε ότι κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου της κυβέρνησης, η ελληνική οικονομία υπέστη ζημιά τουλάχιστον 200 δισεκατομμυρίων. «Υπάρχουν πολλοί τρόποι να μετρηθεί το κόστος της περιόδου. Βαρουφάκη αλλά το πραγματικό κόστος είναι η μείωση του ΑΕΠ. Αυτό δεν είναι μεγάλο αν το δεις σε μια χρονιά. Πρέπει να δεις που ήσουν το 2014, που είσαι τώρα και που θα μπορούσε να είσαι. Αυτό είναι το πραγματικό κόστος. Γι’ αυτό λέω ότι ένα ποσό των 200 δισ. ευρώ είναι μια ασφαλής εκτίμηση, κάποιοι λένε ότι είναι συντηρητική». 
https://www.thepressproject.gr/article/124773/O-Bizer-zita-proliptiki-grammi-stiriksis-gia-tin-Ellada

Όπως βλέπουμε ο άνθρωπος χρησιμοποιεί σαν τεκμηρίωση των λεγομένων του την εξέλιξη του αεπ. Και αφού μείνουμε έκθαμβοι με την τεκμηρίωσή του, πάμε να δούμε την εξέλιξη του αεπ. Μας την  δίνει η Ελ. Στατ. που είναι και η πηγή που χρησιμοποιούν Έλληνες και ξένοι αναλυτές για το θέμα, αλλά και οι στατιστικές υπηρεσίες της ε.ε., οπότε και ο Βίζερ.
Ανοίγουμε λοιπόν το ποιο κάτω pdf αρχείο, (προφανώς θα τροποποιηθεί μελλοντικά μια και συνεχώς προστίθεντε νέα στοιχεία).
http://www.statistics.gr/el/statistics?p_p_id=documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN&p_p_lifecycle=2&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_cacheability=cacheLevelPage&p_p_col_id=column-2&p_p_col_count=4&p_p_col_pos=1&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_javax.faces.resource=document&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_ln=downloadResources&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_documentID=291275&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_locale=el

Εκεί στην σελ. 3 βλέπουμε ένα κατατοπιστικό διάγραμμα, για την ποσοστιαία μεταβολή του αεπ, σε τριμηνιαία και ετήσια βάση.
Ο κυρ Βίζερ υποθέτω ότι βλέπει την ανοδική τάση του διαγράμματος για το έτος από το τέταρτο τρίμηνο του 2011 μέχρι τρίτο τρίμηνο του 2014 και υποθέτει πως η τάση αυτή θα συνέχιζε και το 2015, το 2016 και πάει λέγοντας....
Κάνει την υπόθεση δηλαδή ότι οι τάση διατηρείται.
Αλλά ας κοιτάξουμε ποιο προσεκτικά το διάγραμμα. Από το πρώτο τρίμηνο του 2010 μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2011, το αεπ κάνει βουτιά. Άρα κατά την λογική του Βίζερ θα έπρεπε η βουτιά να συνεχίζεται! Κάτι που προφανώς δεν συμβαίνει. Αντίστοιχα από το πρώτο τρίμηνο του 2009 μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2010 έχουμε άνοδο (σε ετήσια βάση) που όμως διακόπτεται και γίνεται έντονα καθοδική.
Η εμπειρία λοιπόν αποδεικνύει πως η παρατηρούμενη τάση στην εξέλιξη του αεπ, δεν διασφαλίζει την μελλοντική του εξέλιξη. Σε αυτό δεν χωρά αμφιβολία.

Βέβαια ο Βίζερ θα μπορούσε να ισχυριστεί πως η συμμόρφωση των κυβερνήσεων μέχρι την έλευση του σύριζα, εξασφάλιζε την θετική εξέλιξη του αεπ. Κάτι μάλλον αστείο αν παρατηρήσει κανείς το διάγραμμα. Μια και η συμμόρφωση θα έπρεπε να έχει θετική επίδραση και πριν από το τέταρτο τρίμηνο του 2011.
Αλλά μια και όλοι εταίροι συμφωνούν πως η κυβέρνηση σύριζα μετά το στραπάτσο του 2015 ακολουθεί πιστά τις προσταγές της τρόικας, γιατί το αεπ δεν πήρε την αρμόζουσα κλίση κατά Βίζερ;

Από το ίδιο pdf της Ελ.Στατ. μπορούμε να δούμε και τους όγκους (θυμίζω ότι πριν αναφερόμαστε σε ποσοστά), βλέπουμε ότι οι όγκοι βαίνουν μειούμενοι μέχρι και το τέταρτο τρίμηνο του 2013, ενώ το τέταρτο τρίμηνο του 2014 εμφανίζουν πάλι μείωση.



Επί της ουσίας, ο Βίζερ αγνοεί επιδεικτικά τόσο το γεγονός πως η μεταβολή του αεπ. λόγο αύξησης της παραγωγής και των εξαγωγών δεν μπορεί να είναι ταχεία, μια και η παραγωγή και οι εξαγωγές, σε μια χώρα που δεν έχει ισχυρή παραγωγική βάση, δεν δημιουργείται από την μια μέρα στην άλλη. Ιδίως αν η οικονομία της είναι κύρια μεταπρατική, με το κράτος έντονα πελατειακό και αναξιόπιστο. Σε αυτό να προσθέσουμε ότι ο ανταγωνισμός από τις υπόλοιπες χώρες της ε.ε. μειώνει τις πιθανότητες μιας τέτοιας εξέλιξης, πολύ περισσότερο που η φορολογία ήταν και είναι δυσβάστακτη.
Αλλά ακόμα και αυτά να τα παραβλέπαμε, η πολιτική πραγματικότητα στην Ελλάδα το 2014 προς 2015 ήταν απαγορευτική για την κυβέρνηση Σαμαρά. Η απαξίωση και ο θυμός του κόσμου ήταν οριακός. Είναι πολύ αμφίβολο ότι δεν θα αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα που θα απέκλειαν την θετική εξέλιξη του αεπ.
Το κόστος της αλλαγής ήταν μάλλον το μικρότερο, από τα απειλούμενα.

Βέβαια ο αγαπητός Βίζερ θα ήταν ενδιαφέρον να μας πει πόσο μας στοίχησαν στην οικονομία τα χρόνια της μεταπολίτευσης που κατέληξαν να μας φορτώσουν με ένα δυσθεώρητο χρέος και η διάσωση από τους εταίρους που έστειλαν το αεπ στα τάρταρα. Πόσα τρισεκατομμύρια άραγε να τα υπολογίζει;

---------------------
edit 06/03/2018
Έχουμε πλέον και την πρώτη εκτίμηση για το αεπ του τέταρτου τρίμηνου του 2017. Θετική κάπου στο 1,8. Το αεπ φυσικά δεν περιγράφει ικανοποιητικά την εξέλιξη στην οικονομία, ούτε πολύ περισσότερο την κατάσταση για τον μέσο πολίτη. Σύμφωνα όμως με την συλλογιστική του Βίζερ, με τέσσερα συνεχή θετικά σε ποσοστό τρίμηνα, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, πάμε καλά. Καλύτερα από τα πενιχρά αποτελέσματα της κυβέρνησης Σαμαρά που απείχε πολύ από το να πετύχει κάτι ανάλογο. 

Αυτό και σχετικά θέματα από την σελίδα http://freeforum.gr/viewtopic.php?f=12&t=327&p=2040&sid=8cced1b64b11be654c2dfbbf6e9c5792#p2040